علت فراموشی اطلاعات از حافظه درازمدت

روانشناسان عموما بر این عقیده اند که اطلاعات وارد شده به حافظه درازمدت،به عکس حافظه های حسی و کوتاه مدت،هرگز از بین نمی روند،و با بودن شرایط مناسب همیشه قابل بازیابی(یادآوری) هستند.با وجود این،صاحب نظران چندین علت برای به یاد نیامدن اطلاعات از حافظه درازمدت ذکر کرده اند که در زیر آنها را توضیح می دهیم.

واپس زدن

دسته ای از روانشناسان که پیرو نظریه روان پویایی فروید هستند معتقدند که ما بعضی وقتها،به طور عمد،بعضی اطلاعات یا خاطراتی را که نمی خواهیم به یاد آوریم واپس می زنیم،و به همین دلیل آنها را فراموش میکنیم.بنابراین،یکی از نظریه های مربوط به فراموشی اطلاعات از حافظه درازمدت نظریه واپس زدن یا سرکوب نام دارد.

مفهوم واپس زدن یا سرکوب خاطرات که در نظریه روان پویایی فروید شهرت یافته است به ناتوانی انسان در یادآوری رویدادهای ناخوشایند یا امور وابسته به آنها اشاره دارد.به این نوع فراموشی اغلب فراموشی هیجانی می گویند.واپس زدن اطلاعات را می توان مشکل باریابی به حساب آورد.طبق این نظر،به دلایلی نشانه های لازم برای بازیابی خاطرات واپس زده در دسترس قرار ندارند.هرچیزی که امکان دسترسی به نشانه های بازیابی را برای شخص امکان پذیر سازد راه یادآوری را می گشاید و موانع یادآوری خاطرات را کنار می زند. روانکاوان یا تحلیل گران روانی، تداعی آزاد (یعنی گفتن آنچه به ذهن می رسد)را به همین منظور بکار می برند.شخص ممکن است در ضمن تداعی آزاد نشانه های بازیابی لازم را که به خاطرات فراموش شده می انجامد پیدا کند.

تداخل

روانشناسان نظریه دیگری را برای توجیه علت به یاد نیامدن اطلاعات از حافظه درازمدت ذکر کرده اند که نظریه تداخل نام دارد.طبق این نظریه،اطلاعات یاد گرفته شده باهم تداخل می کنند و در هم مخلوط می شوند و همین امر سبب به یاد نیامدن آنها می شود.بعضی وقتها اطلاعات تازه یاد گرفته شده با اطلاعات قبلا آموخته شده تداخل می کنند و مانع یادآوری اطلاعات قبلی می شوند.به این نوع تداخل، بازداری پس گستر می گویند.گاه اطلاعات قبلا آموخته شده سبب می شوند که ما نتوانیم اطلاعات تازه یادگرفته شده را به یاد آوریم.به این نوع تداخل، بازداری پیش گستر می گویند.

مشکلات بازیابی

سومین و مهمترین عاملی که روانشناسان برای به یاد نیامدن اطلاعات از حافظه درازمدت ذکر کرده اند مشکلات بازیابی است.طبق این نظریه،آنچه به حافظه درازمدت سپرده می شود هرگز از بین نمی رود، و علت اینکه ما پاره ای از مطالب قبلا آموخته شده را نمی توانیم به یاد بیاوریم این است که در بازیابی(یادآوری)آنها ناتوانیم، وگرنه مطالب در حافظه ما موجود هستند.اگر نشانه ها یا سرنخ های بازیابی لازم را پیدا کنیم می توانیم اطلاعات فراموش شده را به یاد آوریم.این حالت درست مثل پرونده ای است که در بایگانی ذهن موجود است اما شماره پرونده آن را در دست نداریم.اگر شماره پرونده را در اختیار داشته باشیم به راحتی می توانیم آن را در بایگانی پیدا کنیم.

شواهد دیگر حاکی از این مطلب که اطلاعات موجود در حافظه درازمدت هرگز فراموش نمی شوند از تجارب مربوط به خواب تلقینی(هیپنوتیزم) و رواندرمانی به دست امده است.بعضی افراد در خواب تلقینی و در جلسات رواندرمانی توانسته اند خاطرات فراموش شده دوران کودکی خود را به یاد آورند.پس،اگر بپذیریم که اطلاعات موجود در حافظه درازمدت هرگز محو نمی شوند،باید نتیجه بگیریم که فراموشی به این علت دست می دهد که ما در لحظه ای که می خواهیم مطلبی را به یاد آوریم نشانه ها یا سرنخهای بازیابی لازم را در اختیار نداریم.

منبع:روانشناسی پرورشی:تالیف دکتر علی اکبر سیف

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: